Bateria Laskowskiego to jedna z najważniejszych fortyfikacji broniących polskiego wybrzeża. Zbudowana w latach 30. XX wieku miała chronić newralgiczny punkt na Mierzei Helskiej. W artykule przybliżamy historię jej powstania, walk z Niemcami oraz odbudowy po wojnie.
Kluczowe wnioski:
- Bateria odegrała kluczową rolę w obronie Helu w 1939 roku, powstrzymując desanty niemieckie.
- Mimo zniszczeń podczas wojny, po jej zakończeniu umocnienia zostały odbudowane.
- Dziś bateria jest symbolem polskiego patriotyzmu i ofiarnej obrony wybrzeża.
- Warto ją odwiedzić, by poznać historię walk we wrześniu 1939 roku.
- Zachowały się oryginalne działa i elementy konstrukcji z czasów II wojny światowej.
Bateria Laskowskiego na Helu
Bateria Laskowskiego to jeden z kluczowych punktów obrony polskiego wybrzeża. Zbudowana została w latach 30. XX wieku na Półwyspie Helskim, w miejscu strategicznym dla obrony tego newralgicznego obszaru.
Fortyfikacja składała się z dwóch niezależnych punktów ogniowych, uzbrojonych w nowoczesne jak na owe czasy działa kalibru 152 mm. Ich zadaniem było uniemożliwienie desantu morskiego nieprzyjaciela na Mierzei Helskiej.
W momencie ataku Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku, bateria była gotowa do obrony wybrzeża. Jej załogę stanowiło kilkudziesięciu dobrze wyszkolonych polskich artylerzystów i piechoty morskiej.
Budowa umocnień
Decyzja o budowie nowoczesnych umocnień nadbrzeżnych na Helu zapadła na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. W 1931 roku rozpoczęto prace ziemne, a dwa lata później montaż dwóch dział kalibru 152 mm sprowadzonych z Austrii.
Budowa baterii była ogromnym przedsięwzięciem inżynieryjnym, wymagającym m.in. wykopania w skale przepaścistych wybrzeży głębokich schronów i magazynów amunicji.
Do wybuchu wojny fortyfikacja była gotowa w zaledwie kilkudziesiąt procent. Niemniej już na początku września 1939 roku była zdolna do obrony Helu przed atakiem od strony morza.
Historia powstania baterii nadbrzeżnej
Bateria Laskowskiego została nazwana na cześć komandora Bolesława Romanowskiego ps. "Laskowski" - polskiego dowódcy obrony Helu we wrześniu 1939 roku.
Komandor Romanowski nalegał na budowę nowoczesnych fortyfikacji nadbrzeżnych na Mierzei Helskiej, zdając sobie sprawę z jej kluczowego znaczenia.
Dzięki jego determinacji w 1931 roku rozpoczęto prace przygotowawcze do wzniesienia umocnień. W kolejnych latach trwały mozolne prace ziemne i budowlane. Przez cały ten czas komandor Romanowski nadzorował budowę swojej przyszłej baterii, jak miało się okazać - najważniejszego punktu obrony całego Wybrzeża.
Uzbrojenie baterii
Bateria Laskowskiego była wyposażona w dwa nowoczesne działa produkcji austriackiej kalibru 152 mm z zasięgiem 14 km. Była to jak na owe czasy potężna "armata", zdolna do obrony Mierzei Helskiej przed okrętami Kriegsmarine.
Dodatkowo w skład uzbrojenia wchodziło 6 ciężkich karabinów maszynowych, broń ręczna oraz zapasy amunicji artyleryjskiej i piechoty.
Oprócz nowoczesnego uzbrojenia, w skład baterii wchodziły też rozbudowane fortyfikacje z licznymi schronami, stanowiskami ogniowymi oraz podziemnymi magazynami amunicji.
Czytaj więcej: Co skrywają tajemnicze bunkry na Helu? Oto podróż w głąb historii
Walki baterii z okrętami niemieckimi
Od pierwszego dnia wojny bateria Laskowskiego była intensywnie ostrzeliwana przez niemieckie okręty wojenne próbujące wyeliminować to groźne dla nich stanowisko ogniowe.
1 września 1939 roku bateria zestrzeliła niemiecki samolot zwiadowczy. Natomiast trzykrotnie powstrzymała próby desantu oddziałów Kriegsmarine na brzeg Zatoki Puckiej.
Szczególnie zacięte walki miały miejsce 14 i 18 września, gdy bateria została zaatakowana przez wspierane przez Luftwaffe okręty wojenne. Polskim artylerzystom udało się jednak odeprzeć ataki, niszcząc m.in. trałowiec niemiecki.
1 września 1939 | Zestrzelenie niemieckiego samolotu |
14 września 1939 | Odparcie ataku okrętów Kriegsmarine |
Zniszczenie i odbudowa umocnień
Po kapitulacji Helu 30 września 1939 roku bateria Laskowskiego została wysadzona w powietrze przez wycofujących się Polaków. Niemcy podjęli próbę jej odbudowy, lecz ostatecznie w 1941 roku zrezygnowali z tego zamiaru.
Po wojnie, już w latach 50. podjęto decyzję o rekonstrukcji umocnień. Dzięki inicjatywie społecznej udało się odbudować część fortyfikacji i zachować oryginalne działa z okresu międzywojennego.
Dziś bateria jest symbolem polskiej historii, miejscem pamięci poległych żołnierzy broniących polskiego wybrzeża we wrześniu 1939 roku.
Bateria Laskowskiego to jeden z kluczowych punktów obrony polskiego wybrzeża. Zbudowana została w latach 30. XX wieku na Półwyspie Helskim, w miejscu strategicznym dla obrony tego newralgicznego obszaru. Fortyfikacja składała się z dwóch niezależnych punktów ogniowych, uzbrojonych w nowoczesne jak na owe czasy działa kalibru 152 mm. Ich zadaniem było uniemożliwienie desantu morskiego nieprzyjaciela na Mierzei Helskiej. W momencie ataku Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku, bateria była gotowa do obrony wybrzeża. Jej załogę stanowiło kilkudziesięciu dobrze wyszkolonych polskich artylerzystów i piechoty morskiej.
Podsumowanie
Bateria Laskowskiego na Helu odegrała kluczową rolę w obronie polskiego wybrzeża we wrześniu 1939 roku. Nowocześnie uzbrojona fortyfikacja skutecznie odpierała ataki niemieckich okrętów i uniemożliwiła desant wroga na Mierzei Helskiej.
Mimo wysadzenia w powietrze podczas odwrotu we wrześniu 1939 roku, po wojnie bateria została częściowo zrekonstruowana. Zachowane działa i elementy umocnień przypominają o bohaterskiej obronie Helu przed agresją hitlerowskich Niemiec.